Onder audiofielen zijn er altijd discussies over verschillende methoden om het geluid van een hifi-systeem te verbeteren. Als je op het internet op zoek gaat naar advies over de perfecte hifi-installatie, zul je ongetwijfeld een aantal meningen en aanbevelingen tegenkomen. Sommige benaderingen klinken logisch, hoewel uit technisch perspectief geen verandering in de geluidsweergave aantoonbaar is. Bijvoorbeeld bi-wiring en het gebruik van kabelbruggen van bijzonder hoge kwaliteit. We gaan het eens onder de loep nemen.
Bi-wiring – alles in de juiste volgorde
Bi-wiring is het verdelen van de afzonderlijke frequenties over verschillende kabels. Bij bi-wiring heb je te maken met twee kabels per luidspreker, bij tri-wiring met drie, en in zeldzame gevallen treft men ook vier kabels per luidspreker aan. De gewone consument vraagt zich waarschijnlijk af wat het nut van dit hele circus is, want eigenlijk is één kabel per luidspreker voldoende.
Onveranderd geluidssignaal dankzij scheiding?
Het idee hierachter is als volgt: bij het overbrengen van het signaal van de versterker naar de luidspreker dienen alle signalen gelijktijdig door één kabel te gaan. Nu zijn er mensen die het geheel natuurkundig zien en beweren dat de dikte van een kabel alleen afhangt van de lengte (afstand luidspreker/versterker) en de impedantie van de luidspreker. Sommige audiofielen en experts zijn echter van mening dat hoe meer ruimte je doorgeeft voor het signaal, hoe zuiverder het bij de luidspreker aankomt. Een van de redenen die hiervoor wordt opgeven is de sterkere basfrequentie: de lage tonen zouden een hogere stroom veroorzaken en het elektromagnetisch veld zou de hoge en middentonen beïnvloeden. Dit effect zou kunnen worden geminimaliseerd door de kabeldraden zowel van de bassen als van de midden- en hoge tonen te scheiden. Een evenwichtiger geluidsbeeld is het resultaat.
Tri-wiring – de verhoging
Bij het populaire bi-wiring krijgen zowel de lage als de hoge en middenfrequenties elk een eigen kabel; bij tri-wiring loopt elk frequentiebereik zelfs via een eigen kabel. Of dit daadwerkelijk een voordeel oplevert en hoe dit er precies uit moet zien, is nog steeds een punt van discussie onder audiofielen. Als je over de juiste hifi-componenten beschikt, kun je bi-wiring zeker uitproberen en zelf een eigen mening vormen. Het is echter belangrijk dat de hifi-componenten hiervoor ontworpen zijn: je versterker moet daarom ten minste twee aansluitingen per luidsprekerkanaal hebben. De luidspreker moet ook de juiste aansluitingen hebben, zoals je hier op de afbeelding kunt zien:
Luidsprekerbruggen – heb je hoogwaardige bruggen nodig?
De foto toont de achterkant van de Teufel Ultima 40. De kleine vergulde metalen clips zijn de luidsprekerbruggen. Ze zijn standaard geïnstalleerd – wil je bi-wiring gebruiken, dan moet je deze weghalen. Wil je dit niet doen, dan laat je de klemmen zitten zodat deze het signaal tussen de twee aansluitingen overdragen.
Van luidsprekerbrug naar kabelbrug
Vraag je het kenners, dan is hier zeker ruimte voor verbetering. Hoewel je hier, evenals bij bi-wiring, geen werkelijk meetbaar verschil kunt vaststellen, zijn kwalitatieve kabelbruggen van zeer populair. Een kabelbrug is in principe een zeer korte luidsprekerkabel – kwalitatief hoogwaardige kabels met meestal vergulde connectoren.
Aanzienlijke geluidsverbeteringen moeten mogelijk zijn
Ook hier verschillen de meningen, maar veel experts beweren dat een goede kabelbrug goed te horen is. De hoge tonen zouden meer schitteren en de middentonen zouden krachtiger klinken. De markt voor kabelbruggen bewijst dat deze meningen niet geheel uit de lucht gegrepen zijn. Deze zijn verkrijgbaar in een groot aantal verschillende designs en prijsklassen, vanaf ongeveer 30 euro met een uitwas tot enkele honderden euro’s. Bij sommige fabrikanten liggen ze zelfs voor meer dan 1.000 euro per set in de schappen. Bij luidsprekerkabels en kabelbruggen geldt maar al te vaak “the sky is the limit” – je kunt er zoveel geld aan uitgeven als je wilt.
Passende producten van Teufel
Bi-amping – een aparte versterker alleen voor de bas?
Een andere benadering, waarbij het ook gaat om het splitsen van de frequenties, is bi-amping. Zoals de naam al aangeeft, gaat het hier om het gebruik van twee versterkers in een hifi-systeem. Dit betekent niet het gescheiden gebruik van voorversterker en eindversterker, maar elk frequentiebereik krijgt in feite zijn eigen versterker toegewezen – dit heet dan horizontale bi-amping.
Horizontale bi-amping
In de praktijk betekent dit dat je als het ware twee stereo-eindversterkers nodig hebt en ook een manier om de verschillende frequenties vóór de eindversterker te splitsen. Daarvoor is een voorversterker nodig of een speciaal wisselfilter, een zogenaamd actief wisselfilter. Een conventionele scheidingsfilter, zoals die in de luidsprekerkast is geïnstalleerd, werkt niet. Een actieve scheidingsfilter heeft diverse instelmogelijkheden en kan de frequenties verdelen over maximaal vier verschillende kanalen.
Maar slechts weinig audioliefhebbers gaan zo ver, althans in hun huiskamer. Met een groot PA-systeem is deze procedure echter hartstikke normaal. Voor audiofielen is de hierboven beschreven horizontale bi-amping met een voorversterker of actief scheidingsfilter wel gebruikelijker. In vergelijking met dubbele bedrading is deze methode niet erg gangbaar, wat ongetwijfeld te wijten is aan de veel hogere kosten om dit te realiseren.
Verticale bi-amping
Een andere methode voor bi-amping is verticale bi-amping. Hier krijgt niet elk frequentiebereik zijn eigen versterker, maar elke luidspreker. In de volgende video komt dit duidelijk aan bod. Experts adviseren eerder verticale bi-amping.
Door de video te downloaden ga je akkoord met het privacybeleid van YouTube.
Meer informatie
Meer Teufel luidsprekers om mee te experimenteren
- ▶ THEATER 500: De THEATER 500 maakt gebruik van technologieën uit het high end segment voor een natuurlijk luistergenot met een lichte klemtoon op het basbereik.
- ▶ THEATER 500S: Muziekliefhebbers die niet al te groot wonen, hoeven niet met minder genoegen te nemen – de THEATER 500S is al net zo’n delicatesse als de THEATER 500, de grote uitvoering.
Nog meer systemen van Teufel
Conclusie: een kwestie van geloof
Hoewel er geen meetbare verschillen in geluidskwaliteit meetbaar zijn bij bi-wiring en gebruik van kwalitatieve kabelbruggen, zijn veel experts van mening dat dit het geluid kan verbeteren. Dit fenomeen suggereert dat muziek en geluidsperceptie niet altijd wetenschappelijk te verklaren zijn. Misschien moeten we daarom voor een keertje niet naar de wetenschap luisteren, maar luisteren naar wat onze oren “vertellen”. Wetenschappers beweren dat het menselijk oor een mp3-bestand dat tot tien procent van zijn oorspronkelijke formaat is gekrompen, niet kan onderscheiden van het origineel. In de audiowereld denken ze daar duidelijk anders overs.
Het zou dan ook bijna nalatig zijn om te zeggen dat dergelijke maatregelen geen nut zouden hebben. Of het echt een grote verbetering is, valt te betwisten. De mening van de tegenstanders van hoogwaardige kabelbruggen en bi-wiring is echter begrijpelijk. High-end apparatuur kost immers veel geld, vooral bi-amping is een dure aangelegenheid. Uiteindelijk moet je zelf de knoop doorhakken en beslissen hoeveel geld je hiervoor wilt uitgeven.
